چرا برای محافظت از آلیاژها از روغن ضد خوردگی استفاده می کنند؟

آسیب‌ دیدن ابزارآلات گران‌بها به‌ خاطر سهل انگاری و خوردگی آهن امری بسیار عادی است. زنگ زدن فلز نیز جزئی از این آسیب‌ها است و در محیط‌های کاری متفاوتی رخ می‌دهد. به همین دلیل است که افراد زیادی به سراغ روغن ضدخوردگی می‌روند تا از این‌گونه خسارات جلوگیری کنند. با ما همراه شوید تا به این پرسش پاسخ دهیم که چرا برای محافظت از آلیاژها از روغن ضد خوردگی استفاده می‌کنند.

خوردگی و زنگ آهن چیست؟

برای درک اینکه چرا به یک روغن ضد خوردگی نیاز دارید، ابتدا باید بفهمید که چه چیزی باعث ایجاد زنگ آهن و خوردگی می‌شود.

زنگ اصطلاح دیگری برای اکسید آهن است. این ترکیب از نظر بافت به رنگ قهوه‌ای یا قرمز است و با تضعیف پیوندهای درون خود فلز، به فلز آسیب می‌رساند. زنگ آهن در صورت عدم مراقبت می‌تواند آسیب جبران‌ناپذیری به آهن یا آلیاژهای حاوی آهن وارد کند.

این اکسید زمانی روی فلز ایجاد می‌شود که فلز مدت زمان زیادی را در محیط دارای اکسیژن و رطوبت بیش از حد سپری کند. در نهایت، اکسیژن با فلز (در سطح اتمی) واکنش می‌دهد و ترکیب جدیدی به نام اکسید آهن را ایجاد می‌کند.

چند محصول وجود دارد که می‌توان از آن‌ها برای از بین‌ بردن زنگ‌زدگی استفاده کرد. روغن محافظ یا روغن ضد زنگ نمونه‌هایی از گروه روغن ضد خوردگی هستند.

طرز کار مواد ضد خوردگی فلزات

هر نوع ماده ضد خوردگی از یک فرایند مخصوص به خود پیروی می‌کند اما به ‌طور کلی، مراحل عملکرد این دسته از محصولات شامل موارد زیر خواهد بود.

رها شدن: روغن در ابتدا مواد چسبیده به سطح را که به دلیل زنگ زدگی یا خوردگی ایجاد شده است، آزاد کرده و سپس آن‌ها را شل می‌کند. روان‌کننده بین قطعات حرکت می‌کند و چسبندگی بین آن‌ها را از بین می‌برد. روغن ضد خوردگی به این قطعات اجازه می‌دهد که به آرامی به کار بیفتند و زنگ آهن بین آن‌ها کم‌کم از بین برود.

نفوذ کردن: خاصیت مرطوب‌کنندگی عالی به روغن‌های ضد خوردگی اجازه می‌دهد تا به ‌سرعت پخش شوند و عمیقاً در قطعات مختلف نفوذ کنند.

روان کردن: این فرایند امکان جابه‌جایی آسان قطعاتی را فراهم می‌کند که به‌ شدت به هم متصل شده‌اند (ایده‌آل برای ماشین‌کاری).

تمیزکردن: کثیفی، چربی و آلودگی را حل می‌کند و از بین می‌برد.

محافظت: روغن‌های ضد خوردگی یک‌ لایه محافظ نازک روی سطوح فلزی ایجاد می‌کنند که برای محافظت در برابر آسیب‌های ناشی از رطوبت و اکسیداسیون لازم است.

از بین ‌بردن رطوبت: روغن ضد خوردگی رطوبت را جابه‌جا کرده و مدارهای الکتریکی را به‌ سرعت خشک می‌کند. در نتیجه، از اتصال کوتاه ناشی از رطوبت جلوگیری می‌کند.

پخش خودکار: کشش سطحی بسیار کم و عملکرد مویرگی طبیعی باعث می‌شود که روغن از سطوح فلزی عمودی بالا برود و به مناطقی که دسترسی به آن سخت است، نفوذ کند.

ماشین‌کاری: این محصول از سایش و پارگی قطعات برش‌کاری جلوگیری می‌کند.

توجه داشته باشید که هر مدل روغن با توجه به ساختار شیمیایی خود، دست به اقدامات متفاوتی خواهد زد. مواردی که گفته شد، تنها به صورت کلی است و شامل تمام مدل‌های روغن‌های ضد خوردگی نمی‌شود. از این رو، روی بسته‌بندی محصولات توضیحات مفیدی در این مورد ارائه شده است.

 

روش استفاده از روغن‌های ضد خوردگی

امروزه روغن‌های ضد خوردگی با توجه ‌به نیاز مشتری تهیه و تولید می‌شوند. این محصولات در سایز‌های متنوع شامل بطری‌های کوچک، اسپری‌ها، گالن‌هایی با سایزهای بسیار بزرگ‌تر و غیره به بازار عرضه می‌شوند.

استفاده از روغن ضد خوردگی نیاز به مهارت خاصی ندارد، اما باید نکاتی را پیش از بکار بردن این روغن‌ها رعایت کرد. بهتر است قبل از اعمال روغن‌کاری، تا آنجا که می‌توانید سطح فلز را از خوردگی و زنگ آهن پاک کنید. سپس مقدار کمی از روغن را برای امتحان روی آلیاژ مد نظر بریزید و کمی منتظر بمانید.

در صورتی ‌که شاهد هیچ‌گونه فعالیت شیمیایی خاص نبودید و روغن کار خود را به بهترین شکل انجام داد، به سراغ مرحله بعد بروید و با دقت تمامی قسمت‌های خورده شده را به روغن آغشته کنید.

در نظر داشته باشید که با توجه به خاصیت خوردگی آهن، ممکن است از بین ‌رفتن زنگ‌ها و خوردگی‌ها چندین ساعت یا حتی چند روز طول بکشد. پس زیاد عجله نکنید و بگذارید روغن به نحو احسن کار خود را انجام دهد.

در هنگام استفاده از روغن‌های ضد خوردگی همواره از دستکش استفاده کنید. به یاد داشته باشید که شما در حال کار با یک محصول شیمیایی برای از بین بردن خوردگی‌ فلزات هستید. این ترکیبات ممکن است برای پوست صورت و دستان شما بسیار خطرناک باشند. بهتر است از ماسک و عینک‌های ایمنی نیز کمک بگیرید.

در واکنش شیمیایی روغن با فلز، این امکان وجود دارد که گازهای خطرناک تولید شوند و به دستگاه تنفسی آسیب جدی ‌برسانند.

ترکیبات موجود در روغن‌های ضد خوردگی

در ساخت روغن‌ ضد خوردگی از مواد شیمیایی متفاوتی استفاده می‌کنند. مهم‌ترین دلیل این امر نیاز به روغن‌های مختلف برای کاربردهای متفاوت است. به‌ طور کلی، روغن‌ های پوششی فلزات از مواد زیر تهیه می‌شوند.

در یک نمونه از این روغن‌ها از نمک‌های اسیدی، استرها، آمین‌ها، اسیدهای کربوکسیلیک، نمک‌های آمینی، اسیدهای چرب، نمک‌های اسید کربوکسیلیک، موم‌های پارافین، نمک‌های موم اکسید شده، مشتقات آلکیل یا آلکنیل سوکسینیک اسید و ترکیبات بور، ترکیب دارای ویسکوزیته سینماتیکی ۴۰ درجه سانتی‌گراد استفاده می‌شود.

علاوه بر روغن‌های ضد خوردگی، روغن‌هایی برای پیشگیری از وقوع این آسیب‌ها نیز تولید شده‌اند. کاربرد کلی این روغن‌ها همانند روغن ضد خوردگی بوده و روش استفاده آن‌ها نیز مشابه روش گفته شده است.

سخن پایانی

علت اصلی زنگ‌زدگی و خوردگی فلزات، اکسیژن و رطوبت بوده و سدیم کلرید یا نمک نیز یکی از علل شناخته شده زنگ‌زدگی است. محصولات فلزی در نزدیکی مناطق ساحلی مستعد خوردگی هستند. از طرفی، اجزای فلزی ساختارهای مختلف از جمله ورق‌های فولادی، بلبرینگ‌ها، گلوله‌های فولادی و ریل‌های راهنما به طور عادی مستعد زنگ‌زدگی و خوردگی فلزات هستند؛

بنابراین، اقداماتی مانند پاک‌سازی عوامل ایجادکننده زنگ‌زدگی و همچنین استفاده از روغن ضد خوردگی راه‌حل بسیار مناسبی برای پیشگیری از وقوع چنین حوادثی خواهد بود.

قبل از انتخاب یک روغن مناسب، در مورد محصول مورد نظر اطلاعات کافی به دست آورید تا دچار سردرگمی نشوید. برای اینکار می‌توانید از منابع آنلاین کمک بگیرید. همواره در هنگام استفاده از اینگونه محصولات، اقدامات ایمنی را رعایت کنید تا هیچگونه آسیبی به سلامتتان وارد نشود.