ترکیبات شیمیایی مختلف ساختارهای مولکولی متفاوتی دارند که باعث میشود خواص فیزیکی و شیمیایی منحصربه فردی را ایجاد کنند. در این مطلب قصد داریم اطلاعات کامل و دقیقی درباره مواد اولیه شیمیایی صنعتی در اختیار شما قرار دهیم. تا پایان این مطلب همراه ما باشید.
یکی از معیارهای مهم دستهبندی انواع مواد اولیه شیمیایی، ویژگیهای ساختار مولکولی آنها است. بر اساس ساختار مولکولی مواد شیمیایی صنعتی با دو دسته از مواد شیمیایی معدنی و مواد شیمیایی آلی روبرو هستیم.
در ترکیبات مواد اولیه شیمیایی معدنی عناصر رایجی که در پوسته زمین وجود دارد نظیر اکسیدهای فلزی قلیایی، عناصر فلزات و ترکیبات فلزات واسطه قابل مشاهده است. ترکیبات فوق ساختار مولکولی سادهای دارند اما وقتی این ترکیبات به حالت کریستالی دربیایند، ساختار مولکولی پیچیدهای و ویژگیهای منحصربهفردی ایجاد میکنند.
مواد آلی به ترکیباتی گفته میشود که در ساختار آنها هیدروژن، اکسیژن و کربن وجود دارد. به عبارت دیگر مهمترین تفاوت ترکیبات آلی و غیر آلی شیمیایی این است که در ساختار ترکیبات آلی همیشه اتم کربن وجود دارد، در حالیکه در ساختار ترکیبات معدنی اتم کربن وجود ندارد. البته تفاوتهای مهم ترکیبات شیمیایی معدنی و آلی به حضور یا عدم حضور اتم کربن ختم نمیشود، بلکه نحوه تشکیل ترکیبات معدنی و آلی هم با هم تفاوت دارند. ترکیبات معدنی از فرآیندهای طبیعی به دست میآیند در حالی که ترکیبات آلی از فعالیت موجودات زنده به دست میآیند.
مواد شیمیایی صنعتی شامل 5 گروه اسید، باز، ترکیبات کمپلکس دهنده، نمک معدنی، حلالها و هیدروکربنها است. هر کدام از این گروهها ویژگیها و خواص متفاوتی دارند و در صنایع خاصی کاربرد دارند. برخی از پرکاربردترین مواد اولیه شیمیایی صنعتی شامل موارد زیر است:
تگزاپون یکی از پرکاربردترین ترکیبات شیمیایی در صنایع مختلف از جمله آرایشی و بهداشتی و شویندهها است. در واقع تگزاپون ترکیبی است که با تمام اجزای محصولات شوینده بهعنوان سورفکتانت سازگار است. البته تنها استثنا این سازگاری، ترکیبات کاتیونی هستند.
نیتروژن به عنوان گازی خنثی در صنایع مختلف مورد استفاده قرار میگیرد تا حساسیتپذیری اکسیژن را کاهش دهد. نیتروژن برای ساخت فلزات، فولاد، ساخت مصالح ساختمانی نظیر بتن و خنکسازی راکتور کاربرد دارد.
پروپیلین به عنوان ماده شیمیایی صنعتی برای تولید الیاف مصنوعی، تولید مواد شوینده، روغن ترمز و رنگ و عایق کف مورد استفاده قرار میگیرد.
یکی دیگر از مواد شیمیایی پرکاربرد در صنایع کلر است که در تولید دارو، پلاستیک، شویندههای خانگی، حشرهکشها و مواد ضدعفونی به کار میرود. همچنین با استفاده از کلر میتوان میکروارگانیسمهای موجود در آب استخر و آب آشامیدنی را از بین برد.
آمونیاک ماده شیمیایی دیگری است که در صنایع کشاورزی و تولید کودهای حاوی آمونیاک و اوره مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین از آمونیاک میتوان برای تولید منسوجات مصنوعی یا یکی از ترکیبات ضدعفونیکنندهها و شویندههای خانگی استفاده کرد. سایر موارد استفاده از آمونیاک شامل صنایع رنگسازی، تولید لوازم آرایشی، صنایع چرمسازی، کمپلکس کننده صنایع تولید فلزات و صنایع معدنی است.
اسید اگزالیک یا اسید اتاندیوئیک یکی از ترکیبات شیمیایی آلی است که خاصیت اسیدی دارد و میتواند زنگ فلزات را تمیز کند. کاربردهای اسید اگزالیک در صنایع مختلف شامل تولید منسوجات، تصفیه فاضلاب و واکنشهای سنتز داروسازی است.
در لیست مواد اولیه شیمایی صنعتی باید به اتیلن هم اشاره کنیم. اتیلن از ترکیبات بااهمیت صنایع پلاستیکسازی، تولید قطعات پلاستیکی عایق و تولید ظروف بستهبندی است که برای واکنش پلیمریزاسیون استفاده میشود.
هیدروکسید سدیم یا سود پرک از ترکیبات ضروری برای تولید لوازم آرایشی است که به عنوان ماده سفیدکننده در صنایع کاغذسازی استفاده میشود. همچنین ترکیب موثری برای چربیزدایی و تولید ماده تمیزکننده صنعتی است و در صنایع صابونسازی هم استفاده میشود.
جمع بندی
مواد اولیه شیمیایی صنعتی تنوع بالایی دارند و در صنایع مختلف کاربرد دارند. در این مطلب سعی کردیم شما را با ویژگیهای مواد شیمیایی معدنی و آلی آشنا کنیم و لیستی از مواد اولیه شیمیایی صنعتی به شما معرفی کنیم. امیدواریم این اطلاعات برای شما مفید باشد.